บทความโดย ร.ต.ดร.โตศักดิ์ ทัศนานุตริยะ, กรรมการบริหาร IEEE Power & Energy Society – Thailand

เทคโนโลยีบล็อกเชน (blockchain technology) และสมาร์ทคอนแทรค (smart contracts) มีศักยภาพสูงต่อการพลิกโฉมอุตสาหกรรมไฟฟ้าและพลังงาน เทคโนโลยีเหล่านี้จะเป็นตัวเร่งให้มีการเปลี่ยนโฉมหน้าและรูปแบบของการซื้อขายไฟฟ้าไปบางส่วนหรือทั้งหมดเพื่อทำให้การผลิตไฟฟ้าแบบกระจายตัว และประสิทธิภาพในตลาดซื้อขายไฟฟ้าเพิ่มมากขึ้น ซึ่งจะช่วยให้ผู้ใช้ไฟฟ้า (เจ้าของบ้าน หรือเจ้าของอาคาร) สามารถเป็นผู้ผลิตไฟฟ้าไปด้วยในตัวหรือเรียกว่า “โพรซูมเมอร์ (prosumers)” มีบทบาทในตลาดซื้อขายไฟฟ้ายิ่งไปกว่าการเป็นผู้ใช้ไฟฟ้าธรรมดาๆ ของการไฟฟ้าในท้องถิ่นนั้นๆ แต่จะเป็นผู้ผลิตและจำหน่ายไฟฟ้าให้กับผู้ใช้ไฟฟ้าที่ซื้อไฟฟ้าจากโพรซูมเมอร์เอง ดังนั้นเทคโนโลยีบล็อกเชนจึงสามารถเป็นมูลฐานแห่งการเปลี่ยนวิถีของไฟฟ้าที่มีการส่งและจำหน่ายกันในตลาดขายส่ง (การขายไฟฟ้าสำหรับนำไปขายต่อ) และตลาดขายปลีก (การขายไฟฟ้าไปยังผู้ใช้ไฟฟ้า) ในระยะเวลาอันใกล้นี้

ด้วยความก้าวหน้าและแพร่หลายอย่างกว้างขวางของเทคโนโลยีเหล่านี้เป็นผลให้

1. ผู้ใช้งานต้องมีความรู้ความเข้าใจในกฎระเบียบและข้อกำหนดต่างๆ ที่ออกมาบังคับใช้กับเทคโนโลยีดังกล่าว
2. หน่วยงานและคณะกรรมการกำกับดูแลของภาครัฐต้องมีการปรับปรุงกฎระเบียบและข้อกำหนดที่บังคับใช้อยู่ในปัจจุบัน แต่ล้าสมัยหรือขัดขวางต่อการใช้งานเทคโนโลยีเหล่านี้ในอุตสาหกรรมไฟฟ้าให้ทันสมัยรองรับกับการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีพลิกโฉม และ
3. การไฟฟ้าควรพิจารณาวิถีทางที่สามารถทำให้เกิดพลังทวีคูณ (leverage) ในกิจการด้วยเทคโนโลยีเหล่านี้

ภาพประกอบจาก Source: https://decentrist.com/researchers-patent-blockchain-electricity-trade/

บล็อกเชนในอุตสาหกรรมไฟฟ้า (ตอนที่ 2)